Possessivity in Nouns (İsimlerde İyelik)

POSSESSIVITY IN NOUNS 

(İsimlerde İyelik)

İngilizce deki isimlerde iyelik veya mülkiyet farklı şekillerde olabilir. Ancak en yaygın biçimi ismin kesme işareti (apostrophe) ile “–s” nin isimle kullanılmasıdır.

• John's cat 
•  father's car 
•  Susan's books
• her brother's house
• our teacher’s house
• Mary’s brother
• a woman’s hat
• tomorrow's news papers vs.

Henry's apple is red.	Henry'nin elması kırmızıdır.
My brother's hat is lost.	Kardeşimin şapkası kayıptır.
My uncle's horse iswhite.	Amcamın atı beyazdır.
This man's name is Paul.	Bu adamın adı Paul'dur.
What is your father's name?	Babanızın adı nedir?

Sonu “–s” ile bitten çoğul isimlerle iyelik yapılırken kesme işareti –s’den sonra kullanılır.

• boys’ toys
• dogs’ food
• the voters’
• choice horses’ tails

Düzensiz coğul isimlerle (irregular nouns) iyelik yapılırken mulkiyet ifade eden “–s” isimden sonra bir kesme işareti ile ayrılır.

• men’s work
• people’s homes
• children’s game
• women’s hat

Sonu “–s” ile bitten özel klasikleşmiş isimlerle iyelik yapılırken kesme işareti –s’den sonra kullanılır.

• Socrates’ death
• Archimeds’ law
• Achilles’s heel

Sonu “–s” ile bitten özel isimlerle iyelik yapılırken kesme işareti –s’den sonra yada –s’den önce de kullanılabilir.

• Charles’s / Charles’ picture
• Jone’s / Jones’ sisters
• Francis’s / Francis’ car

Sonu “–ss” ile bitten özel isimlerle iyelik yapılırken kesme işareti–s’den önce de kullanılabilir.

• Strauss’s music
• Mrs Cross’s letters
• Mr Glass’s pupils.

Bir ailelinin tümünden bahsetigimizde soy isimleri ile birlikte “the” kullanılır ve soy isimlerinin sonuna “–s” çoğul eki gelir. Bu durumda iyelik yapılırken kesme işareti–s’den sonra kullanılabilir.

• the Smiths’ house
• the Joneses’ eldest son
• the Grosses’ dog

İki yada daha fazla kişiye ait bir iyelikten bahsediliyorsa kesme işareti son isimden sonra –s’den önce de kullanılır.

• Tom and Sally’s house (Tom ve Sally’nin evi)
• Brown, Smith and Johnson’s factory (Brown, Smith ve Johnson’nın fabrikası)

İki yada daha fazla kişiye ait ayrı ayrı iyeliklerden bahsediliyorsa kesme işareti her isimden sonra “–s”’den önce de kullanılır.

• Tom’s and Sally’s houses (Tom ve Sally’nin ayrı ayrı evleri)
• Brown’s, Smith’s and Johnson’s factories (Brown, Smith ve Johnson’nın ayrı ayrı fabrikaları)

Bileşik isimler tek kelime gibi düşünülmeli ve kesme işareti isimden sonra–s’den önce de kullanılır.

• my father-in-law’s garden
• passer-bys’ shopping
• the music teacher's face
• a sailing-boat's flag
• mother-in-law's kitchen
• the Secretary of State's opinions
• the Prince of Wales's (or Wales')

Kişilerin dişında iyelik kullanımı da vardır. Yine bu durumda farklı kullanımlar olabilir. Bu kullanımlar zamanla, hayvanla, ülkelerle, şehirlerle, özel isimlerle ilgili olabilirler.

• yesterday’s newspaper
• next week’s programme
• a week’s holiday
• a five-minutes’ job
• a two-hours’ delay
• a ten-minutes’ interval

Özel bir zaman diliminden bahsediyorsak sözünü ettiğimiz zaman ve sayı arasına tire(-) koyarak ve–s kullanmaksızın da bir tamlama yapılır.

• a ten-minute interval
• a forty-hour working week
• an eight-hour shift
• a five-minute job
• a two-hour delay
• a four-year journey

Bir malın değerini ifade ettiğimizde “worth of” ile birlikte bahsedilen miktarın arkasına –s eki getirilir.

• ten dollars’ worth of oil
• a pound’s worth of chocolate

Hikaye çeşitlerinden bahsederken “of” yada –s kullanılmaz, sadece isim tamlaması yapılır.

• crime stories
• dedective stories
• adventure stories
• harror stories.

Ancak, herhangi özel bir durum için tanımlama yapılmış ise “of” ile kullanılabilir.

• the story of Allan Parker
• the story of Mary Celesta

İyelik yaparken “for” da kullanılabilir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

• a girl’s college = college for girls
• a working men club = a club for working men
• a learners’ dictionary = a dictionary for learners
• boys’ bike =bikes for boys
• girls’s shirts = shirts for girls.

Kişiye ait işyerleri için –s isimden sonra kesme işareti ile ayrılır.

• Harrod's 
• Lewis's
• Selfridge's
• A and A's the baker’s
• the butchers
• the greengrocer’s
• the doctor’s (surgery)

İyelik insan yada hayvan için değil de, cansız maddelerle ilgili ise bu durumda “noun + of +noun” yapısını kullanırız. Bu durum büyük bir nesneye ait küçük bir parçasını veya bolümünü ifade eder.

• the walls of castle
• the handle of the door
• the frame of picture
• the engine of the car.

Gemi, bot araba ve ülke bazen eril yada dişil olarak ifade edildiklerinden dolayı bu tür isimlerin iyelikler hem “of” ile hemde –s ile yapılabilir.

• A car’s headlights veya the headlights of a car
• A ship’s crew veya crew of a ship
• A motorbike’s tires veya tires of a motorbike

Bazı özel deyimsel ifadeler de –s ile kullanılabilir.

• money's worth
• in / out of harm's way
• to one's heart’s content
• in the mind's eye
• a stone's throw
• at one's wit's end
• for heaven's sake
• for pity's sake
• for goodness' sake

Bir bütünün parçası durumunda “of” kullanılır

• the roof of the house / building
• the middle of the road
• the top of a hill / mountain / page
• the soles of the feet/shoes/boots
• the walls of the city / dining-room

“kitchen door”, “dining-room floor”, “city walls” ifadeleri de kullanılabilir. Bu durumda isim tamlamaları yapılmış olur.


DOUBLE POSSESSIVE

İki isim bir arada mülkiyet ifade etmek için kullanılabilir. Bu durumda birinci, ikincinin sahibidir, ikinci de sonrakinin sahibidir.

• Mary's brother's house = the house of Mary's brother
• the firm's agents' offices = the offices of the firm's agents
• both doctors' patients' records = the records of both doctors' patients
• a boy's father's signature = the signature of a boy's father

Hem “of” hem de mülkiyet belirten bir zamir yada iyelik ifade eden –s yapısını kullanarak sahip olduklarından biri yada bazıları anlamın vermek için bu yapı kullanılır.

• a friends of Susan's (Susan’nın arkadaşlarından biri)
• an uncle of mine (amcalarımdan biri)
• some colleagues of John's (John’un iş arkadaşlarından bazıları)
• a cousin of hers (onun kuzenlerinden biri)
• a pupil of Mr Black's (Bay Black’ın öğrencilerinden biri)
• a relative of the Smiths' (Smithler’in akrabalarından biri)

Bazen olası bir karışıklığa sebep olamamak için –s yerine “of” kullanarak iyeliği ifade ederiz. Örneğin “the boy’s mother” ve” the boys’ mother” ayni telaffuz edilir ve yanlış anlaşılmaya sebep olur. Bundan kaçınmak için de gerektiğinde “of” kullanılır.

• the mother of the boy/girl
• the mother of the boys/girls
• the owner of the horse (the horse's owner)
• the owner of the horses (the horses' owner)
• the keeper of the elephant (the elephant's keeper)
• the keeper of the elephants (the elephants' keeper)

“Person + of + phrase” yapısını kişinin sahip olduğu özelikleri ifade etmek için kullanırız.

• a man of honour
• a woman of courage
• a person of integrity
• a family of distinction, etc

Bir cümlecikte yada cümle kalıbında –s kullanamayız, bunun yerine “of” kullanılır.

• The games of the children in the garden don’t disturb anyone
• The name of the man who arrived last was Peter Jones.
• I remember the face but not the name of the girl dancing with Tom.